vazgeç, vazgeçmek

[datadeveb]

yokgeç

vazgeç

Anlam önerisi:
istemediğini belirterek kaldığı yerden sapaklanmak, seçmemek

yitgeç

vazgeç

TDK sözlük:
yitmek
1. nsz Yok olmak, ortadan kalkmak, kaybolmak
2. Görünmez olmak
3. Sahip olunan bir şey elden çıkmak

Anlam önerisi:
Olacak iken bu oluşmadan geri dönmek, seçme ve yeğleme duygusunu yok edip geçmek

ezgeç

vazgeç

Anlam önerisi:
Var olan şeyi umursamadan ezerek geçmek. Oluşturduğu duygu ve isteklerini ezerek geçmek. Boşverip gitmek. Yapmakta olduğundan ezerek geri dönmek.

sekgeç

vazgeç

Anlam önerisi:
Bir yanındaki şeyi önemsemeden yok sayarak geçmek.

[TürkçeSözlük78]

Zâten kullanımda olan sözcüğümüz:

Caymak

Vazgeçmek

[datadeveb]

Sözcükler üzerinde çalışmadan önce üzerinde ön araştırma yaparım TDK'ya bakarım gibi...

vazgeçmek
-den Farsça vāz + Türkçe geçmek
1. -den Kendi hakkı saydığı bir şeyi artık istemez olmak
2. Eskiden beri yapmakta olduğu bir şeyi artık yapmaz olmak
"Ben bu sevdadan vazgeçmez iken / Gizli gizli haber salıp durmasın" - Halk türküsü
3. Niyetten veya karardan dönmek, caymak
"Günün bu son hazzını çıkarmadan ondan niçin vazgeçeriz?" - A. Ş. Hisar

Caymak sözcüğünün türemesiyle ilgili belirginlik sıkıntıları var. Buna yönelik benim görüşüm şöyle

cay: yanma sesi (cız gibi)
caymak: kendi içinde oluşmuş duygularını veya sözlerinin yanması olayı (yoketmek gibi), yapacakken yapma istediğinin yanması olayı

Bu düşüncelerime göre bu sözcük daha çok dışarıdan bakan kişinin anlayışıyla anlamlanan sözcük kılığında. Önerdiğim sözcüklerin bir kesimi dışa dönük olaylarla ilgili. Bakış açılarınıda didikliyorum. "yeğgeç" gibi bir sözcüğü bile düşündüm ama seçgeç gibi bir anlamı oluyor diye değinmedim. Türdeşlendirmek iyidir. Yeri gelir "caymak" sözcüğü istenildiği gibi etki yapmaz bu tür türetimler çıkar.

Bana göre vazgeç sözcüğünü özümsememizdeki bir olayda ses benzinin "yas" benzine benzetme. Şimdi size şöyle bir kurgu çizeyim.

Bir kişi bir yere girmek ister ancak birisi buraya girmenin yasak olduğu söyler ve geçemezsin der. Ancak yas geçersin (istediğini kendi içinde öldürüp yasını tutup bu durumuda atlatırsın anlamında) der.

"yasgeç" sözcüğü isteğini öldürüp yasını tut anlamında anlamlanabilir. Böylelikle ses benizinin neden bizde tuttuğunuda kendime göre anlamlandırmış olurum.

yasgeç

vazgeç

caygeçmek sözcüğüde türüyor anlam bakımından. Bunun anlamıda "caydıktan sonra önüne (geleceğine) bakıp ilerlemek." olabilir.

[TürkçeSözlük78]

Boş vermek

Vazgeçmek

[datadeveb]

DLT'de bunu buldum.

va
"vay" anlamına söz söyleyen veya emreden kimsenin emrini inkâr yerine bir söz,III, 215
bkz> ya