laboratuvar

[datadeveb]

Laboratuvar nedir?

Genel bir kapsayıcı tanımı şöyle yapabilirim. Düşüncede olan veya bilinmeyen bir şeyin gerçekte ne olup ne olamayacağını deneyerek öğrenebilme uygulamalarının doğal veya yapay koşullara bağlı olarak çeşitli ölçüm, tartım, gözlem gibi işlemlerin yapılabileceği gereçlerle donatılmış ortamlardır.

Olgu nedir?

Kendimden bir açıklama yazmayıp TDK'nın açıklamasını aktarıyorum. Birtakım olayların dayandığı sebep veya bu sebeplerin yol açtığı sonuç, vakıa. "Bilim yoluyla olguları kavrayıp sıralayabiliriz." - O. Hançerlioğlu. Varlığı deneyle kanıtlanmış şey. 3. edebiyat Edebî eserlerde olayı geliştiren davranış, iş

Olgu Ocağı ne olabilir?

Bir olguyu ortaya çıkarabilecek koşulları bulunan ortam. Çok ilginç yukarıda tanımladığım kısa bir açıklamayla tanımlayabildim.

Şimdi fenomenolojiye değindiniz. Bu konuyla ilgili derin bilgim olmamakla birlikte internette kısa bir araştırma ile karşıma çıkan fenomenolojinin ne olduğunu anlatan bir yazıdan alıntı yapayım.

Fenomenoloji terimini Hegel ortaya atmıştır demiştik. Dolayısıyla bu bilimin babası olarak Hegel’i kabul edebiliriz. Hegel, “Die Phaenomenologie des Gestes” (Ruhun Fenomenolojisi) adlı eserinde fenomen sözcüğünün kök anlamından yola çıkar ve fenomenin, “daha önce gizli, örtülü olan bir şeyin açığa çıkması” demek olduğunu söyler. Hegel bu eserinde, bilginin oluşumunu, kendinde ve kendi içinde oluşan bilinçten “kendi-bilince”; bundan akıla, akıldan kültür ve ahlaklık olarak ortaya çıkan anlayışa, bu anlayıştan dine, oradan da mutlak bilgiye geçişi açıklar. Duyusal kesinlikten mutlak bilgiye ve felsefeye götüren değişim ve oluşum, anlayışın kendisine döndüğü mutlak bilgi birleşiminde ortadan kalkan kuşkulardan ve umutsuzluklardan, tedirginliklerden geçer. Hegel’in fenomenoloji anlayışı budur.

"daha önce gizli, örtülü olan bir şeyin açığa çıkması" diye birşey yazıyordu ya açıklamada. Bu bizim bildiğimiz bulgu sözcüğünün tanımı değil mi? Ne kadar çok benziyor. Bakalım isterseniz TDK ne yazmış.

Bulgu: isim Var olduğu hâlde bilinmeyeni bulup ortaya çıkarma işi ve bu işin sonunda elde edilen şey

Fenomenolojiye yanlış sözcük eşleştirilmesi mi yapılmış yoksa diye düşüncelere daldım.

Şimdi size bir iki tümce kurayım. Tümcelerde ne anladığınızı kendi kendinize karşılaştırın.

"Ben bunu yanlış algıladım."
"Ben bunu yanlış olguladım."
"Ben bunu yanlış yargıladım."
"Ben bunu yanlış sorguladım."
"Ben bunu yanlış kurguladım."
"Ben bunu yanlış bulguladım."
"Ben bunu yanlış duyguladım." (TDK bu sözcüğü hissetmek olarak sözlüğüne ne zaman ekleyecek bilmiyorum. Genel sözlüğündeki arama işlemlerinde "duygulamak" sözcüğünün sonucu çıkmıyor.)

Not

---

Bu TDK'da sözlük açıklamaları gerçekten elden geçirilmeli.

"Bulgu: isim Var olduğu hâlde bilinmeyeni bulup ortaya çıkarma işi ve bu işin sonunda elde edilen şey"

Doğrusu şöyle olmalı

"Bulgu: Var olduğu hâlde bilinmeyeni bulup ortaya çıkarma işi sonunda elde edlien şey"
"Bulgulama: Var olduğu hâlde bilinmeyeni bulup ortaya çıkarma işi"

[Oktay D.]

Öñcelikle, felsefedeki fenomenoloji ile fizikteki fenomenoloji bélirli bir añlam ayrımına sahip. Elbette bağlantılılar, ancak fizikteki daha dar, özel ve keskin añlamdadır. Fizikte olgu felsefedekinden biraz daha dar añlamdadır. Felsefede "duyularla algılanan şey" iken fizikte olgu, "algıç dedektör larla algılanan şey" démektir.

Bulgu sözcüğü "keşif" démektir, oysa fenomen/olgu sözcüğü "keşif" démek değil. Olgu, felsefede "duyularla algılanan şey" añlamına gelir, oysa bulgu keşfedilen şeydir, "ortaya çıkarma" durumu olmazsa olmazıdır. Olguda ortaya çıkarma işi hiç gérçekleşmemiş veya zaten ortada olan bir şey olabilir. Örneğin yér çekimi bir olgudur ancak bir bulgu déğildir, yérçekimi zaten hep ortada idi, örtük déğildi, onu bulgulamadık. Ancak yérçekiminiñ evrensel bir kütle çekimi olduğu olgusu bir bulgudur, onu bulmamız anca 16.yy'da olanaklı olabilmiş.

Fizikte (veya bilimde) olgu ile bulgu arasında ciddi bir ayrım var. Déñeyciler bulgularla ilgilenirler, laboratuvarda bulgulama işiyle uğraşırlar ancak bulgularıñ dışındaki şeylerle ilgilenmek onlarıñ işi değildir. Olgubilimciler ise bu bulguları, bulgu olmayan (örneğin kuramsal olgular, ilkeler, modeller vb.) şeyler ile birleştirmeye veya karşılaştırmaya çalışırlar, bazen bu iş déñeycilere hangi bulguyu nasıl bir düzenekte aramaları gérektiğini öñgörmek de olabilir. O yüzden farklı bir süreç ve iş söz koñusudur.

Kısaca olgubilimle uğraşmak için laboratuvarda olmaya gérek yok, ancak bir laboratuvarda çalışan insanlarla étkileşimde olmak gérekir, ancak elbette éşit oranda kuramcılarla da étkileşimde olmak durumu söz koñusudur.

[datadeveb]

Her deneyden bir bulgu çıkmayabilir ama her deneyden bir olgu çıkar. Herkes tarafından aynı kabul edilen, doğruluğu deneyler ve bilimsel verilerle kanıtlanabilen bilgilere olgu denir. Olgular oluşturabileceğiniz, gözlemleyebileceğiniz, öğretebileceğiniz ortamlara da olgu ocağı denilebilir. Yani her bulgu en az bir olguyu içinde barındırıyor. Böylelikle olgu ocağı anlamsal olarak biraz daha güç kazanmış oldu. Karşı görüşlülüğünüz devam ediyorsa olgusu bulunmayan bir bulgu örneği verebilir misiniz?

[Oktay D.]

Yukarıda "olgusu bulunmayan bulgu" démemiştim, tersini diyorum: bulgu olmayan olgular vardır.

[datadeveb]

"Her deneyden bir bulgu çıkmayabilir ama her deneyden bir olgu çıkar." diyerek başladığım son iletimde birşeyler dedim. Dediklerimin doğrultusunda artık bir karşı görüşlülük varsa, bunun güçlü olabilmesinin en önemli dayanağından biri getirilmesini istediğim bir örnekti. Olgu ocağı ismi benim bakış açımla güçlenmiş durumda. İlk başlarda ben de gitgelliydim. Olgunlaşmaya devam eden güzel bir anlam var şu an önümde. Umarım başarılı bir sonuca varır.

[datadeveb]

öñeri eşiyeri

laboratuvar

öñeri eşinek

laboratuvar

öñeri eşenek

laboratuvar düzeni gibi... (sanırım)

eşmek:
1. -i Toprağı veya toprak gibi yumuşak bir şeyi biraz kazmak
"Bereket versin ateş koydu demin komşu kadın / Üşüyorsan eşiver mangalı, eş, eş de ısın" - M. A. Ersoy
2. Araştırmak, incelemek

ad durumu
eşi
Anlamlaştırılmamış

eşiyeri = araştırma inceleme yeri

[datadeveb]

öñeri eşre

laboratuvar

öñeri Araştırma eşresi

Araştırma laboratuvarı

öñeri Bilim eşresi

Bilim laboratuvarı

öñeri Tıbbi Biyokimya Eşresi

Tıbbi Biyokimya Laboratuvarları

[datadeveb]

öñeri ölçülepre

ölçü > ölçülep > ölçülepre (laboratuvar)

söylenmesi daha kolay olanı şöyle oluyor... irdeleriz yine...

öñeri ölçülapra

anlam önerisi

Türlü ölçülemelerin bütünleşik olarak yapıldığı alan


Bir diğer önerim

öñeri ölçülever

laboratuvar

Eylem+eylem (ölçüle+ver) olurken aynı anda şu da olabiliyor

ölçü > ölçülemek > ölçülev > ölçülever

Ad ad olarak baktığımızda

ölçülev + er

ya da

ölçül + ever

olarak da okunabilir.

[binsozcuk]

laboratuvar -> ölçümodası -> deneyodası
laboratuvar -> ölçümotağı -> deneyotağı

[ataer]

işodası