sahip, mâlik

[datadeveb]

O kısımları bilemem ama "edi" sözcüğüne sahiplik anlamı yakıştırdığımdan "idi" özümü çekti dikkatimi çekmek anlamında kullanıyorum. Şimdilik anlamsal olarak karşılıyor. Belki öğ sözcüğü doğru olanıdır. .

İye sözcüğünü eğitim alanlarında aitlik olarak önceleniyor... Geçmiş yazışmalarda ele aldık. O kısım sıkıntı çıkarır belki. Ancak il ve edi sözcükleri konusunda yoğun bi anlayışım oluştu. il: ait, edi: sahip... Olarak. Denediğim de anlamsal olarak sıkıntı da çekmiyorum. Bakalım neye varacağız. Bu konuda güzel irdelemeler oluyor.

[Yiğit98]

Yanlışım varsa düzeltin.


Sahip: İye

Sahip olmak: İyesi olmak, edinmek

Sahip çıkmak: Kollamak, benimsemek, korumak, koruyucu olmak

Sahip olunulan: Ednilen, Edinç, -ci, edinilme

Sahipli: İyeli

Sahiplik: İyelik

Sahipsiz: İyesiz

Sahibim: İyesiyim
GÜNCEL TÜRKÇE SÖZLÜK
İyesi olmak:
bir şeyi elinde bulundurmak, yasaya uygun olarak dilediğince kullanabilmek, sahip olmak.

[TürkçeSözlük78]

sâhip çıkmak/sâhiplenmek anlamında "iyelenmek" eylemini de kullanabiliriz.

[bensay]

sahip anlamında "ıs" diye başka bir sözcüğümüz daha var, iye daha işlek, ıs, yalnızca "ıssız" sözünde yaşar olmuş, ek olarak şıkışılan kimi kullanımlar için "edinmen" diye bir sözden yararlanmak da düşünülebilir.

[Oktay D.]

ıssız sözcüğü idi > iye sözcüğünden geliyor. Eski Türkçe idisi (iyesi) > idisisiz (iyesiz) > *iyisisiz > iysisiz > ıssız olmuş, gérileyici ünsüz beñzeşimi yapan ard arda gelen /s/ nédeniyle.

O yüzden +si+siz ekleri olmaksızın ıs diyemeyiz. Tek başına Eski Anadolu Türkçesinde ıysı/iysi (iyesi) bulunuyor eñ fazla. Burada +si ekiniñ kalıplaşmasını hep > hepsi sözcüğünde de görüyoruz.

[bensay]

Öylesi bir oluşum nek hiç usuma gelmemişti doğrusu, ilginç, gerçekten şaşırdım, dahası afallak şoke oldum, ünlü kalınlaşması niye peki?

[Oktay D.]

Kimi sesler ünlüyü öñden arkaya taşır:
isig > ısı
isicek > sıcak
teñri > tañrı
señe > saña
beñe > baña

[EftalBARLAS]

Öğretmenimiz sınıfta sahiplik ekinin diğer adı iyelik ekidir diyerek konuya başlamıştı. Tenefüste TDK den iye ne diye baktık ve sahip demek olduğunu gördük. Tüm sınıf iyeyi daha çok sevdi. O gündür sınıfça iyeyi kullanırız. Ayrıca yakın akrabalarım bile iyeyi kullanmaya başladı.