+sal/+sel eki üzerine

[Boraan]

dördül (I)

1. Dört köşeli yüzey, kare. [ Derleme Sözlüğü c: 4 ]
>>

[dördülleme]

Dört köşeli yüzey, kare ( Derleme Sözlüğü c: 4 )
>>

[dördüllük]

Dört köşeli yüzey, kare ( Derleme Sözlüğü c: 4 )
>>

dördül (I)

2. Hacim ölçüsü, küp: Sabun kalıbı dördüldür. [ Derleme Sözlüğü c: 4 ]
>>

dördül (I)

3. Kesiti kare olan, üç dört metre boyunda ağaç direk, dilme. [ Derleme Sözlüğü c: 4 ]
>>

dördül (I)

4. 8-10 cm. çapında kiremitlerin altına çakılan yuvarlak direk. [ Derleme Sözlüğü c: 4 ]
>>

dördül (II)

Bir çeşit arpa. [ Derleme Sözlüğü c: 4 ]
>>

[Boraan]

ağ (I)

1. Ak, beyaz. [ Derleme Sözlüğü c: 1 ]


ağıl, (ay ağılı, ay ve gün ağılı, göneş ağılı)   

Ayın ve güneşin çevresinde bazen görülen beyaz halka, hâle.
Tarama Sözlüğü 1963

[Baturalptürk]

Korkma, titreme, biz titreyip özümüze döneriz, siz de olduğunuz yerde kalırsınız. Bu eklerin uydurukluğu konusunda ulaşabildiğimiz herkesi uyaracağız, bilgilendireceğiz. Bir gün gelecek kullanamayacak olacaksınız. Zaman, biraz zaman!

Zamanı benden değil Allah'tan iste...
Ayrıca, bu ekin yerine bir şey koymadıkça kimse de bırakmaz. Artık sağcı gazetelerde dahi bunun kullanılmasına alışıldı. Hatta uygun şekilde kullanılması savunuluyor. Bu eki ne leylekler getirdi ne de yüzyıllarca kullanıldı, ancak hepsinden mühimi işlevce rakipsiz bir konumda..

[Oktay D.]

ağ (I)

1. Ak, beyaz. [ Derleme Sözlüğü c: 1 ]


ağıl, (ay ağılı, ay ve gün ağılı, göneş ağılı)   

Ayın ve güneşin çevresinde bazen görülen beyaz halka, hâle.
Tarama Sözlüğü 1963

dördül < tȫrtgil
ağıl < ākgıl
olduğundan bu örnekleri vérmekteki amacıñızı añlayamadım.

[Boraan]

dördül < tȫrtgil
ağıl < ākgıl
olduğundan bu örnekleri vérmekteki amacıñızı añlayamadım.

Bu örnekleri ses yitimlerinin sözcük türetmede kullanabilineceğini göstermek için verdim.

[Bengitaşlarındili]

Zamanı benden değil Allah'tan iste...
Ayrıca, bu ekin yerine bir şey koymadıkça kimse de bırakmaz. Artık sağcı gazetelerde dahi bunun kullanılmasına alışıldı. Hatta uygun şekilde kullanılması savunuluyor. Bu eki ne leylekler getirdi ne de yüzyıllarca kullanıldı, ancak hepsinden mühimi işlevce rakipsiz bir konumda..

Yerine  diğer Türk dillerinde de kullanılan -lık/-lik ekinbi öneriyoruz, dahası bu uyduruk -sal/-sel eklerinin kullanıldığı cümlelerin tamlama yoluyla ifade edilebileceğini, hatta başka ekler ve sözler ile de -sal ve -sel'e başvurmadan anlamın aktrarılabileceğini söylüyoruz, ne edelim başka?  Siz ise bile bile yanlışı diretiyorsunuz. Ama eninde sonunda mutlaka bu UYDURUK -SAL/-SELLER Türkçeden çıkacak. Eninde sonunda!

[Boraan]

Biz de -lık ekinin bizim Türkçemizde başka yollardan çok işlek ek olduğunu söyleyip , işlek olmayan bir ekin işlekleştirilmesini söylüyoruz.

Aşağıdaki görüşe aynen katılıyoruz.

Talat Tekin de +sAl ma +sXl eklerini bir tutuyor. Yalñızca tutmadığını söylüyor, o makâle boyunca Nurullah Ataç'ıñ uyduruk sözcüklerini (ya da tilciklerini) vérirken bir ekiñ uyduruk olduğunu niye söylemesin?

[Bengitaşlarındili]

Biz de -lık ekinin bizim Türkçemizde başka yollardan çok işlek ek olduğunu söyleyip , işlek olmayan bir ekin işlekleştirilmesini söylüyoruz.

Aşağıdaki görüşe aynen katılıyoruz.

Ortada işelek olmayan kurallı bir ek değil, Dilim.izin tarihi boyunca görülmemiş UYDURUK bir ek var. Hala anlamıyorsunuz, anlamazlıktan geliyorsunuz.

[BARIÞ]

Evrensel sözünde aynı çözümlemeyi yapamazsınız. Evrensemek diye bir fiilimiz yoktur.
Siyasal sözünde aynı çözümlemeyi yapamazsınız, Siyasamak diye bir fiilimiz yoktur.
Çevresel sözünde aynı çözümlemeyi yapamazsınız, Çevresemek diye bir fiilimiz yoktur.

Dahası -sal/-sel eklerinin günümüzdeki işlevi ile kullanıldığını gösteren Cumhuriyet öncesi hiç bir kaynak yoktur.
-sal/-sel eki Son dönem uydurmasıdır. UYDURUKÇADIR. Bu uyduruk eki hala savunmanız iğrenç, mide bulandırıcı ve size karşı nefret uyandırıcıdır.
BU eki savunmanız ve bilimdışı saçmalıkları bu yerliğe taşımanız zaten ne kadar saçma işlerle uğraştığınızın göstergesidir. Türkçeyi ehillerine bırakın. Dilimizi sapkın zihniyetinizle ağılamayın bırakın.
 

Bengitaşalarındili arkadaşım ben şimdi "evrenle ilgili" gibi tamlama yapmak istemesem "evrenlik" sözcüğü işimi görür mü?

Ya da "Mali" karşılığı olarak "Paralık, Akçalık" kullanılabilr mi? Yardımcı olabilr misiniz? 

[D. Can Aktan]

Bengitaşalarındili arkadaşım ben şimdi "evrenle ilgili" gibi tamlama yapmak istemesem "evrenlik" sözcüğü işimi görür mü?

Ya da "Mali" karşılığı olarak "Paralık, Akçalık" kullanılabilr mi? Yardımcı olabilr misiniz? 

Akçalık sözcüğü "Malî" karşılığı olarak kullanılabiliyor.

"Akçalık işlerle ben ilgilenmiyorum."

[ingichka]

Bengitaşalarındili arkadaşım ben şimdi "evrenle ilgili" gibi tamlama yapmak istemesem "evrenlik" sözcüğü işimi görür mü?

Ya da "Mali" karşılığı olarak "Paralık, Akçalık" kullanılabilr mi? Yardımcı olabilr misiniz?

Bu konuda Kazak ma Kırgız Türkçelerine bakabilirsiniz. Mesela bizim Türkiye Türkçesinde küresel ısınma dediğimiz kavram Kazak Türkçesinde jahandıq jılınw (cihanlık ılınma ile kökteş) şeklinde ifade ediliyor. Evrensel anlamında da kosmostıq dendiğini görebiliyoruz: kosmostıq texnologïyalar "evrensel teknolojiler" vs.

[Bengitaşlarındili]

Bu konuda Kazak ma Kırgız Türkçelerine bakabilirsiniz. Mesela bizim Türkiye Türkçesinde küresel ısınma dediğimiz kavram Kazak Türkçesinde jahandıq jılınw (cihanlık ılınma ile kökteş) şeklinde ifade ediliyor. Evrensel anlamında da kosmostıq dendiğini görebiliyoruz: kosmostıq texnologïyalar "evrensel teknolojiler" vs.

Sn. İngichka verdiğiniz örnekler son derece bilgilendirici, Döndüğünüze sevindim

[BARIÞ]

D. Can Aktan, ingichka ve Bengitaşlarındili arkadaşlarım sağ olasınız. Bu yazışmalık sizin gibi Türk ve Türkçe sevdalıları ile bilgi dolu bir betik oluyor...

[Türkçe]

Yönetim bu başlık altında uydurma sAl eki ile tartışmaları bu ekle ilgili başlığa taşıyabilir mi?

[Baturalptürk]

"Evrensellik" için ne diyeceksiniz?