float (İng)

[Bi50likdaha]

İyi de nesneleri havada yada suda dengede tutan kendileri değilki \"hava\" azı \"su\" onları dengede tutuyor demeli dönüşlülük yapan +n- gelmesi mantıksız olmuyor mu?

Açıkçası \"uçurtma\" sözcüğü bence açıklayıcı gayet. Kuş uçar, Uçak uçar ama uçurtma uçmaz onu hava uçurur bu açıdan yüzürmek her ne kadar kulağa alışılmadık gelse de uygun gibi geliyor bana.

Suya atılan bir cismin batmaması için suyun onu yüzürmesi gerekir diye düşündüm.

[Oktay D.]

uç- > uçurtma "havada misina yardımıyla duran yassı şey" aslında hava+kişi işbirliği ile o hareketi yapıyor. Doğru, havanıñ kaldırma kuvveti var ancak misinanıñ da çekme kuvveti var. Bu yüzden uçurt- eylemi oldurgan çatıda.


float sözcüğünde ise kimiñ ya da neyiñ o hareketi yaptırdığı önemli olmamalı sanki. Kaynağından bağımsız olarak o hareketiñ olması sezgisi var. Bu nedenle edilgenlik veya dönüşlülük gibi yalñızca nesneyi ilgilendiren çatılar olmalıdır.


Dönüşlülük konusunda Bi50likdaha'ya katılıyorum. Float hareketi yapan nesne kendisiğine yönelik/dönüşlü bir eylem yapmıyor, ortam koşulları ile kendi öznitelikleri (hacmi) yüzünden öyle oluyor.


Bu durumda edilgenlik üzerinden gidilebilir:
yüzül- "to float"
Olmuş mu?

[iiilker99]

Yüzülmek dendiğinde sanki yüzülen suymuş gibi geliyor. Yüzen adam, yüzülen su.

Yüzdürülmek bence en mantıklısı olur. Suya atılan tahtayı su yüzdürür. Tahta da yüzdürülür.

[Bi50likdaha]

Yüzül- bence de uygun ve daha kullanışlı.
Yüzülen madde,cisim ve ya nesne vs.

[iiilker99]

Ben sizin demek istediğinizi hiç anlamadım.

Yüzülen şey üstünde durulan sıvı olur. Bence odun su üstünde "yüzülür" gibi bir tümce hiç mantıklı değil. Doğrusu, burada yüzülen şey su olmalıdır.
Örneğin,
"Çocuk eve gitti." tümcesini edilgen yapalım:
"Eve gidildi."
2. tümcede eve giden ev değil, gidilen yer ev. Demeli; 2. tümce için, gidilen ne? Ev (sözde özne). 2. tümce için, giden ne? Bilinmiyor (gerçek özne olmadığı için). Gördüğünüz üzere edilgende özne belli değildir, sözde özne vardır. Eğer siz yüzülen nesne derseniz özneyi değil, sözde özneyi belirtirsiniz ki o da sudur... Oysa ki su "float" olmaz, nesneler olur.

[Türkeröz]

\"Dikelmek\" sözü olabilir.

[iiilker99]

yüzmek (I)   -er
nsz  1. nsz Kol, bacak, yüzgeç vb. organların özel hareketleriyle su yüzeyinde veya su içinde ilerlemek, durmak
"Fakat bir gün onu denizde, şu mavi yeşil çizgilenen denizde yüzerken gördüm." - E. Işınsu
2.  Yüzme sporu yapmak
3.  Bir sıvının yüzeyinde batmadan durmak
"Tahta suda yüzer." 4.  Herhangi bir durumun en aşırı derecesinde olmak
"Hiçbir kaygının gölgelemediği bir saadet içinde yüzmektedir." - H. Taner
5.  Dalgalanmak
6.  Herhangi bir şeyle üzeri kaplanmak, bir şeye bulanmak
"Kitaplar toz içinde yüzüyor. Ev pislik içinde yüzüyor." [/t][/t][/t]

Yüzmenin "swim" anlamı olduğu gibi "float" anlamıda varmış.
Kaynak: TDK Güncel Türkçe Sözlük

[Bi50likdaha]

3.  Bir sıvının yüzeyinde batmadan durmak
\"Tahta suda yüzer.\"

Yüzeyinde durmaktan bahsetmiyoruz. Az konuya baksaymışsın görürdün

[Türkeröz]

float US UK
Dalgalanma, çalkalanma
Su üstünde yüzen herhangi bir şey
Sal
Olta mantarı
Şamandıra, duba
Geçit resminde kullanılan süslü araba
Pervane tahtası
Mala
Dondurmalı gazoz
Tiyatro sahnesinin ön kısmındaki ışıklar.
Yüzmek, batmamak, su yüzünde durmak, su yüzünde gitmek
Hava akımına kapılarak sürüklenmek
Hayal gibi hareket etmek, dolaşmak
Yüzdürmek
Su basmak
Sala yüklemek
(hisse senetlerini ve tahvilleri) satışa arzetmek
Yaymak, neşretmek.
Yüzmek, su üzerinde durmak, batmamak, süzülmek, dolaşmak, yüzdürmek, kurmak (şirket), yaymak, piyasaya çıkarmak, dalgalanmak

[Baturalptürk]

Bir sözcük daha geldi aklıma: Jeolojide sıkça kullanılan "üzerlenmek".
Jeolojide bir tabakanın başka bir tabakanın altında kalması. İngilizce'si "overlay".

Bunun dışında, bir de "kaymak" anlamına gelen "üzer" diye bir kelime var. Yerel dillerde hatta "üzer bağlamak" sütün üstünde kaymağın birikmesi anlamında.

Muhtemelen, etimolojik olarak, "yüz"den gelen "üze, üzere, üzeri" sözcükleri ile alakalı bulunan "üzerlenmek" sözü "üzerinde bulunmak" şeklinde algılanabilir. Doğrudan "yüzlenmek" de denebilir ama onun benimsenirliği daha düşük gibi geliyor.

[Oktay D.]

üzerlenmek çok iyiymiş, sağ oluñ. Ayrıca [yǖz/b] ile [b]ǖze arasındaki köken bağını vurgulamañız çok iyi oldu, nitekim ikincisiniñ önünde yitmiş bir h- olduğu biliniyor. BU h- de bir yandan y- olup diğer yandan yitmiş olarak iki koldan sözcüğü sürdürmüş görünüyor.

[Türkeröz]

Belki de bu söze o kadar yeni bir karşılık bulmamız gerekmiyor. Çünkü bunun "durmak, dikelmek" gibi karşılığı zaten var. "float" sözü bana tek başına kullanılmıyormuş gibi geldi. Ki buna bir yerde de şahit olmuş gibi hatırlıyorum. Türkçe'de de böyle sözler var. Örnek;

suvarmak:Hayvanlara su vermek, sulamak.

diye veriliyor bize (en azından ben böyle gördüm.) ve örnek olarak "B kişisi atını/hayvanını suvardı."

İşte float da bunun gibi geliyor bana. Yani float için örnek kullanacak olsak; "He floats on the water/sea/air" ... Böyle ise zaten Türkçesi "O suyun/denizin üzerinde/havada durur/dikelir." olur.

[Gökkurt]

uç- > uçurtma "havada misina yardımıyla duran yassı şey" aslında hava+kişi işbirliği ile o hareketi yapıyor. Doğru, havanıñ kaldırma kuvveti var ancak misinanıñ da çekme kuvveti var. Bu yüzden uçurt- eylemi oldurgan çatıda.


float sözcüğünde ise kimiñ ya da neyiñ o hareketi yaptırdığı önemli olmamalı sanki. Kaynağından bağımsız olarak o hareketiñ olması sezgisi var. Bu nedenle edilgenlik veya dönüşlülük gibi yalñızca nesneyi ilgilendiren çatılar olmalıdır.


Dönüşlülük konusunda Bi50likdaha'ya katılıyorum. Float hareketi yapan nesne kendisiğine yönelik/dönüşlü bir eylem yapmıyor, ortam koşulları ile kendi öznitelikleri (hacmi) yüzünden öyle oluyor.


Bu durumda edilgenlik üzerinden gidilebilir:
yüzül- "to float"
Olmuş mu?

Uzay boşluğunda veya yerçekimsiz ortamda devinmek de float eylemi ile karşılanıyor. Bir tek su içindeki devinimler değil. Dolanmak gibi dönüşlü bir düşünüş koşul gibi.

[Oktay D.]

Bu durumda yüzül- ve süzül- diye iki éylem olabilir veya yüzül- burada mecâzî añlamda uzay/hava gibi ortamları da kapsayabilir.

[Gökkurt]

devilmek

to float