Sözcüklerin Bitişik / Ayrı Yazımı

[Baturalptürk]

TDK'nin başlattığı akımlardan birisi de sözcüklerin ayrı yazımı.
Ne var ki, ben bu tutumu doğru bulmuyorum. Sözcükler bitişik yazılırsa daha iyi kaynaşacağını düşünüyorum. Örneğin sıfat anlamındaki "önad" ayrılıp "ön ad" biçiminde yazılmasını garipserken; "sonnot"un bitişik yazılmasına karşın "son söz"ün ayrı yazılmasını anlayamıyorum.
Örnekler bol, söylenecekler de bol.

[Boraan]

Bunlar bağımsızlığı elinden alınmış  TDK'nın iktidara göre Türkçenin gelişimini sekteye uğratıcı bi'dönem aldığı kararlardır. Çünkü sözcükleri bitişik yazmak sözcük türetme yollarından biridir, fazla söze gerek yoktur...

[Temirbek]

Bileşik sözcük olup añlamı başkalaşmışsa bitişik yazılmalı doğal olarak ancak gerçek añlamlarıyla kullanılırken ayrı yazılmaldır. Örneğin, gözaltı "nezâret" ancak göz altı "gözün alt kısmı", denizaltı "mâlum taşıt", deniz altında yaşayan canlılar vb.

TDK ayrı yazmış ancak bence bitişik yazılmalı elaltı "sümen 2) kolayda olan şey". TDK'da yok ben önereyim *dizaltı "kapri", dizüstü "laptop" (TDK'da var). TDK yiñe ayrı yazmış ama bence bitişik yazılmalı gözönü "ortalık yer, meydanda olan yer". Bu gibi sözcükler bileşik olmuşlar, ayrı yazılmamalılar.

[Oktay D.]

Özerk TDK'nın yazım kılavuzlarından bilinir ki, sözcükler ancak aşağıdaki iki durumda bitişik yazılır:
1) Aŋlam kayması (kalıplaşma) olmuşsa.
1) Ses olayı olmuşsa (ulama ses olayı değildir).
Bu çok basit bir kuraldır. Örneğin, bol bol karıştırılan "şey"li deyişler bu iki kuralla açıklığa kavuşur:
birkaç (anlamı ne "bir tane" ne de "soru"dur)
birçok (anlamı ne "bir tane" ne de "çok tane"dir, ki bir şey hem "bir" hem "çok" olamaz)
vb.

[BoZCiN]

Bu konularda imla kılavuzuna bakmak gerektiğinde TDK ya da Kubebaltı yerine Dil Derneği Sözlüğünü yetken kabul ediyorum.

Mesela TDK şöyle diyor:
...
3. Kelimelerden her ikisi veya ikincisi, birleşme sırasında anlam değişmesine uğradığında bu tür birleşik kelimeler bitişik yazılır.
...
b. Hayvan adları: danaburnu (böcek), akbaş (kuş), alabacak (at), bağrıkara (kuş), beş­parmak (deniz hayvanı), çakırkanat (ördek), kababurun (balık), kamçıkuyruk (koyun), kamışkulak (at), karagöz (balık), kara­fatma (böcek), kızılkanat (balık), sarıkuyruk (balık), yeşilbaş (ördek), sazkayası (balık), sırtı­kara (balık), şeytaniğnesi, yalıçapkını (kuş), bozbakkal (kuş), bozyürük (yılan), karadul (örümcek) vb.
....
2. Birleşme sırasında kelimelerinden hiçbiri veya ikinci kelimesi anlam değişikliğine uğ­ramayan birleşik kelimeler ayrı yazılır.
a. Hayvan türlerinden birinin adıyla kurulanlar:
ada balığı, ateş balığı, dil balığı, fulya balığı, kedi balığı, kılıç balığı, köpek balığı, ton balığı, yılan balığı; acı balık, bıyıklı balık, dikenli balık vb.

Buna rağmen suaygırını ayrık yazmış. Yani suaygırı bir aygır türü değil, anlam değişikliğine uğruyor ama TDK kendisiyle çelişip bunu sözlüğüne ve imla kılavuzuna su aygırı şeklinde geçiyor. Malesef bu yüzden de pek çok yerde yanlış kullanılıyor.

kaynak<:
http://tdk.gov.tr/icerik/yazim-kurallar ... kelimeler/
http://tdk.gov.tr/icerik/yazim-kurallar ... kelimeler/

[pll]

Ben de bazı sözcüklerin bitişik yazılması görüşündeyim her ne kadar gramer kurallarına ters olursa olsun. Mesela "çevrim içi" değil "çevrimiçi" veya "ön söz" değil "önsöz" vb.