Ünsüz uyumu konusu

[cumbia di chi cambia]

Birileri tarafından Atatürk'ün Yahudi dönmesi olduğu konusu zaman zaman gündeme getiriliyor. Atatürk'ün Selanik'te kaldığı dönemde Yahudiler orada çoğunlukta imiş. Müslüman gözüken Sebataycıların sayısı da az değilmiş. Dolayısıyla o bölgede yaşayan Türklerin diline Yahudilerin konuştuğu Türkçenin etki etmiş olması mümkündür. Falih Rıfkı Atay Çankaya kitabında "Böyle Kemal (Qemal) olmaz!" meselesinde alfabe konusunda Mustafa Kemal'in nasıl işi kestirip attığını anlatmış. Eğer o doğrusunu -tır diye biliyorsa bu konuda da onun dediği yapılmış olabilir.

1920’lerde dış basında yazılanlar onun baba tarafından İspanya’dan Osmanlı Devleti’ne kaçırılan Yahudilerin soyundan olduğunu söylüyor.


New York Tribune (1921)

26 Şubat 1921 tarihli New-York Tribune gazetesinde “Mustafa Kemal, Ankara hükûmetinin yahudi lideri” ifadesi yer alıyor.
Orijinal kaynak Amerikan Kongre Kütüphanesi arşivi: https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn ... /seq-1.pdf

The Literary Digest (1922)

Google kitaplarda görmek için tıklayın

Philippine Magazine (1922)

Google kitaplarda görmek için tıklayın

The Spectator (1922)


The New Jewish Monthly (1923)

Google kitaplarda görmek için tıklayın

Admission of Near East Refugees (1923)

Google kitaplarda görmek için tıklayın

[Oktay D.]

Birileri tarafından Atatürk'ün Yahudi dönmesi olduğu konusu zaman zaman gündeme getiriliyor. Atatürk'ün Selanik'te kaldığı dönemde Yahudiler orada çoğunlukta imiş. Müslüman gözüken Sebataycıların sayısı da az değilmiş. Dolayısıyla o bölgede yaşayan Türklerin diline Yahudilerin konuştuğu Türkçenin etki etmiş olması mümkündür. Falih Rıfkı Atay Çankaya kitabında "Böyle Kemal (Qemal) olmaz!" meselesinde alfabe konusunda Mustafa Kemal'in nasıl işi kestirip attığını anlatmış. Eğer o doğrusunu -tır diye biliyorsa bu konuda da onun dediği yapılmış olabilir.

1920’lerde dış basında yazılanlar onun baba tarafından İspanya’dan Osmanlı Devleti’ne kaçırılan Yahudilerin soyundan olduğunu söylüyor.

1920'li yıllarda farklı kaynaklarda aynı şeye temas edilmiş olması ilginç. Matbuatta çok yalan yanlış şeyler de yazılabiliyor ancak yalan bile olsa bu yazılanlar fazla bilinmiyor.

Atatürk'ün ailesinde yahudilik bulunmasa bile sabetayistlerin mektebinde okumuş olduğu artık kesin olarak biliniyor. Şemsi Efendi adıyla maruf zatın gerçek adının Şimon Zwi olduğunu İlber Ortaylı dahil birçok tarihçi yazmış. Dolayısı ile Atatürk'ün aldığı bu ilk eğitimde Türkçe ile ilgili bazı hususiyetleri dönme Türkçesindeki gibi biliyor olması muhtemeldir.

[Oktay D.]

O dönemde Fevziye mektepleri (Sabetaycı okullar) eñ iyi eğitimi véren yérleriñ başında geliyordu ve okula yalñızca Sabetaycılar alınmıyordu. Şemsi Efendi mektebi ilk kurulan fevziye mektebidir. Yine de o okullarda Türkçeniñ çok iyi öğretildiği iyi biliniyor, ne de olsa Sabetay Sevi, müridleriniñ Türkçeyi öğreneceğine dair Osmanlı hükümetine söz vérmiş olduğu için Türkçe öğretimine hassasiyet gösteriyorlardı. Atatürk'üñ bu duyarlılığı o okullardan édinmiş olması doğaldır.

Öte yandan ünsüz sertleşmesi Anadolu ağızlarında da soñ 200 yıldır gözlenen bir olay olduğundan, o kadar da fevziye mekteplerine veya Sabetaycılarıñ telafuzuna gönderme yapılacak bir koñu değil bence.