demonoloji, şeytan, şeytani

[Toygun]

yek    

şeytan
Divanü Lügati�t-Türk

şeytan : yek
şeytani : yeksi, yekçe

[Gökbey]

Şeytanıñ görevini yapan bir tinimiz var: Erlik Han.
Gérçi Erlik Han, özel bir ad; daha çok İblis'iñ yérini tutar gibime geliyor.

[belirkeç]

Yek sözcüğünün Toharca ya da Sanskrit Dili'nden alıntılanmış olabileceğini okumuştum bir yerde. Şimdi anımsayamadım nerede karşılaştığımı...

[Toygun]

Şeytanıñ görevini yapan bir tinimiz var: Erlik Han.
Gérçi Erlik Han, özel bir ad; daha çok İblis'iñ yérini tutar gibime geliyor.

Erlik daha ayrı bir tin... Kendisine sunam falan kesiliyor.

[Toygun]

"geldiğince qutluluğla her uruc
her müselmanşen olub dutar uruc
olki gerçekden müselman olmaya
te(ng)ri saqlasun o her gün yer uruc
datlu yemek yemek olur iş haman
özge bayramdur bu qardaşlar uruc
urulur zencîre albızlar qamu
qutluluğla her qaçan erer uruc
Nazmı her gerçek müselman olanı(ng)
gecesinşenlikler qadr eyler uruc."

Edirneli Nazmi Ramazanda bütün şeytanların zincire vurulduğundan bahsettiği yedinci dizede şeytan anlamında albız sözcüğünü kullanıyor.

[Bengitaşlarındili]

Hemen hemen bütün Türk dillerinde şeytan= Albız'dır
Şeytani için ise Albızlık denilebilir.

[Kuşhan]

Şeytani için ise Albızlık denilebilir.

Albızca da denebilir sanırım.

[Bengitaşlarındili]

Şeytani için ise Albızlık denilebilir.

Albızca da denebilir sanırım.

Olası ve yaraşık

[Oktay D.]

Kökenine de değineyim:
albız sözcüğü ilk kez Erdineli Nazmi'nin koşuğunda geçmiş görünüyor. Nişanyan, iblis sözcüğünüŋ l-b göçüşmesi yaşamış biçimi olduğunu savunsa da Türk Dilleriniŋ Sözlüğünde^[1] alvır- "" < albır- < *ālbır(ı)- sözcüğü bulunur, o da açıkça āl "hile, kötülük" sözcüğünden gelmedir.

Bence buradaki *ālbır(ı)- eylemindeki ayraç içindeki /ı/ sesi var olmalıdır, çünkü Ana Türkçe *ālbırı- sözcüğünüŋ bir *ālbır biçiminden gelmesi ve bu biçimiŋ r-z dönüşümü yaşayıp Orta Türkçede albız olarak yaşaması durumu güçlü olasılıktır.

ālbız biçiminiŋ āl "hile" sözcüğüne bir tür +bız bileşik eki gelmesiyle oluştuğu görülmektedir ancak böyle bir ekiŋ bileşenlerini bilemiyorum.

Dipçe.
[1] Kaşgarlı Mahmud, Divânü Lugâti't-Türk. Basım: Kabalcı yayınları, İstanbul, 2005.

[Toygun]

Demonoloji yerine albızbilim, yekbilim düşünülebilir.

[Tumay]

''Ocuk'' sözcüğü geçiyor sözlüklerde !!!

[Toygun]

''Ocuk'' sözcüğü geçiyor sözlüklerde !!!

Büyük olasılıkla öcü sözcüğünün bir değişkesi...

[Bi50likdaha]

Vikipedi'de ayrıntılı bilgiler bulunmakta.
http://tr.wikipedia.org/wiki/Yek.

Sanırım tam anlamı "evil" olmakta bunun , şeytani kötülük gibi.
evil , devil

[toorku]

öñeri sapgıç

şeytan

[ulduzéver]

Bence bunlar da düşünülebilir:

Aldar
Alargan
Azdırgan
Saptırgan
Odargan