Bürtmek (Hissetmek)

[TürkçeSözlük78]

Aktarma Sözlüğü'nde "bürtmek" sözcüğü "hissetmek" olarak geçiyor. Türkiye Türkçesine bürtmek olarak uyarlıyoruz değil mi? Yoksa bu sözcük "vürtmek" mi olacak?

[Oktay D.]

Bu añlamı kavrayamadım.

Ağızlarda bürt- "yumurtayı suda haşlamak" sözcüğü bulunuyor. Biçim olarak beñzeyen bürü- "örtmek, bürünmek" ile Eski Türkçe bür, bürtük, bürçük "tane, tahıl" sözcükleri bulunuyor ancak bir éşleşme yapamadım. Bir de Eski Türkçe bürge > pire var.

Bu başlığı Dérleme, Tarama Çalışmaları bölümüne taşıyorum.

[Gökkurt]

Börtmek,börttürmek haşlamak olarak kullanır annanem.

[Oktay D.]

Bir de öyle görünüyor ki v- biçimine dönüşmesi için bir örnek bulunmuyor. Zaten b- > v- dönüşümü çoğunlukla géñiş ünlüye iye olanlarda oluyor: bar- > var-, baar > var, béér- > vér-. Géri kalan tüm b-'liler b- kalmış (bazıları gérileyici ünsüz beñzeşmesi géreği p- olmuş: barñgak > parmak gibi).

[TürkçeSözlük78]

Bu sözcüğe yırımın şiirimin uyakları bozulmasın diye çabalarken denkgeldim rastladım . Yırıma koyarken de hiç uyarlama yapmadan doğrudan "bürtmek" yazdım. Bence de bunun "vürtmek" olması saçma olur. Dilimizde de buna ilişkin bir örnek bulunmuyor. Duyumsamak yerine kullanabileceğimiz bir sözcük ama bence. Güzel duruyor yani.

[Oktay D.]

Tam olarak hangi metinde/kaynakta bürtmek sözcüğü bu añlamda geçiyor?

[TürkçeSözlük78]

Yerlikten aldığım bir bağlantı vardı. Orada tüm sözlüğün metni bulunuyordu, ne yazık ki şimdi bulamadım. Dediğim gibi Aktarma Sözlüğü'nde geçiyordu.