TürkçeSözlük78 yazdı:ulduzéver yazdı:Aynı sözcükten
öğseme "felsefe" sözcüğünü yaptık anımsarsañız

Evet, anımsıyorum. Bu başlığı açmamdaki ana neden de buydu zâten. Kavranç (matematik) sözcüğünden tiksinmeye başladım. Ne kadar bu sözcüğü kullanırsam kullanayım, olmuyor. Orada burada iğrenç bir görünüşü oluyor. Bu öğ kökünü kullanarak matematik ve felsefe gibi kavramları karşılamayı düşünüyorum. Bi' ara kolları sıvayıp sözcük türetmem gerekecek.

Dediğim gibi kollarımı sıvadım ve
kona masa başına oturdum. Hadi başlayalım:
Şimdi öncelikle kullandığım kökleri söyleyeyim: öğ (düşünce, us, akıl, fikir), ömek (düşünmek), öşmek (karşılıklı düşünmek)
Bu sözcüklerin hepsini bu iletiden önceki iletilerde görebilirsiniz. Hepsini teker teker açıkladık.
Sözcük türetmelerim:
Öğ (ad):
Öğ + cUl > Öğcül (düşünsel, ussal) (
önad sıfat )
Öğ + rA > Öğre (düşünceye doğru, düşünmeye doğru) (
ilgeç? edat? )
Öğ +
dAş Bence bu eki dAş olmalıdır. Yâni özünü ünlü uyumuna uydurmalıdır. Bunun daha önceden tartışması olmuştu. Ben dAş olduğunu düşünüyorum. Karşı çıkan varsa öbür başlığa yazabilir. > Öğdeş (aynı düşüncede olan, oydaş, hemfikir, düşündaş/düşündeş) (ad)
Öğ + Al > Öğel (düşünsel, ussal) (
önad sıfat )
Öğ + lAmAk > Öğlemek (
Uslamlamak beyin fırtınası yapmak, usa vurmak , usa yaptırmak, güzelce düşünmek,
enikonu düşünmek) (
eylem fiil ) (eylem)
Öğ + kmAk > Öğekmek (düşünce oluşturmak, fikir üretmek) (eylem)
Ömek (eylem):
Ömek + nmAk > Önmek (
düşüncelenmek artık ne demek ise! ,
kara kara düşünmek, oldukça güzel düşünmek, uslamlamanın da ötesinde düşünmek) (eylem)
Ömek + mUk > Ömük (düşünce) (ad)
Ömek + mAn > Ömen (filozof?) (ad)
(*) Felsefe ve felsefe ile ilişkili sözcükleri daha göstermedim. Sıra ile gittiğimden başta nereden geldiğini anlayamayabilirsiniz. Sonuna dek okuduktan sonra bu ögeye yeniden dönünüz. Bu arada öge sözcüğünün de bu sözcüklerle kökteş olduğunu vurgulamak isterim bu andıcımda (notumda)
Öşmek (eylem):
Öşmek + AnAk > öşenek (karşılıklı düşünme olayının gelen adı,
felsefe?) (ad)
Öşmek + mAn > öşmen (filozof?) (ad)
Öşmek + mAcA > öşmece (felsefe?) (ad)
Öşmek + AcAk > öşecek (felsefe konuları gibi bir anlama
iye sahip olmalıdır bu sözcük, belki felsefenin alt disiplinlerinin özel adı olarak kullanabiliriz.) (ad)
(*) Örnek tümce: Felsefenin din, ahlak, bilgi, varlık, sanat ve bilim olmak üzere altı tâne öşeceği vardır. Türetimler sonrası elde edilen sözcüklerle aşırıya kaçmak:
Öğlemek (uslamlamak) + m / öğ + lAm > Öğlem (uslamlama sonucu çıkan
en iyi ve güzel düşünce) (ad)
Önmek (kara kara, uslamlamanın da ötesinde düşünmek) + tU > Öntü (matematik?!?)
Sonuçlar ve tuttuklarım:
öñeri Öğcül, öğel
Düşünsel, fikrî
öñeri Öğlemek
Uslamlamak (aşırı iyi düşünmek)
öñeri Öğlem
Uslamlama sonucu çıkan en iyi düşünce
öñeri Önmek
Uslamlamanın da ötesinde düşünmek
öñeri Öşenek, öşmece
Felsefe?
öñeri Öşmen, ömen
Filozof?
öñeri Öşecek
Felsefenin disiplinlerinin genel adı
Örnek tümceler:
"Öğcül konulara yönelen bir insandı."
"Öğel konuları çok olan şeyleri çok seviyorum. Örneğin öntü ile öşmece!"
"Sen buna öğlem mi diyorsun?"
"Bulduğunuz en iyi düşünce yâni öğlem bu mudur?"
"Senin yüzünden şu lânet olası konu üzerinde öndüm bildiğin."
"Ünlü öşmen Aristo'nun sözleri çok güzel."
"Lisede iken öntü dersini çok severdim."
"Felsefenin din, ahlak, bilgi, varlık, sanat ve bilim olmak üzere altı tâne öşeceği vardır."
vb.
Düşüncelerini yazarsanız beni çok mutlu edersiniz. Bu başlıktaki sözcükleri irdeleyip ilgili başlıklara atmamız gerek. Herkes düşüncesini söylerse gerçekten de çok iyi olur.